Jak oddać krew?

Kto może oddać krew?

Zgłaszający się do oddania krwi powinien posiadać przy sobie dokument ze zdjęciem potwierdzający tożsamość i numer PESEL:

– dowód osobisty,
– legitymację studencką,
– prawo jazdy,
– paszport,
– dawca wielokrotny – również legitymację Honorowego Dawcy Krwi.
Każdy, kto zgłasza się do oddania krwi powinien być zdrowy, wypoczęty, wyspany oraz po spożyciu lekkostrawnego i niskokalorycznego posiłku i wypiciu około 1,5 litra płynów w ciągu 24 godzin przed oddaniem krwi.

Kandydat na dawcę krwi musi posiadać nr PESEL oraz powinien posługiwać się językiem polskim w mowie i piśmie w stopniu, który umożliwi mu bez udziału osób trzecich samodzielne zrozumienie treści kwestionariusza i wypełnienie go. Kandydat na dawcę nie może być po spożyciu alkoholu minimum 24 godziny przed oddaniem krwi.

Oddawanie krwi jest zabiegiem całkowicie bezpiecznym dla Dawcy z uwagi na stosowanie w trakcie pobierania krwi wyłącznie sprzętu jednorazowego użytku. O wszelkich wątpliwościach dotyczących swojego zdrowia należy powiadomić lekarza kwalifikującego do oddania krwi, a także oddać mu osobiście wypełniony Kwestionariusz dla Krwiodawcy zawierający pytania o przeszłość chorobową oraz prowadzony tryb życia kwalifikowanego kandydata.

Osoby wykonujące takie zawody jak: pilot, maszynista, kierowca autobusu, operator dźwigu, oraz pracujące na wysokości, uprawiające wspinaczkę, głębokie nurkowanie mogą powrócić do tych zajęć nie wcześniej niż 12 godz. po oddaniu krwi.

ODDAWANIE KRWI KROK PO KROKU


  1. Zarezerwuj sobie około godziny czasu. Weź dowód tożsamości i jeżeli masz legitymację honorowego dawcy krwi.
  2. Zgłoś się do rejestracji dawców i wypełnij kwestionariusz z pytaniami o twój stan zdrowia.
  3. Zostanie pobrana od Ciebie próbka krwi na wstępne badanie, zostanie m.in. sprawdzony poziom hemoglobiny. Po kilku minutach zostaniesz wezwany do gabinetu lekarskiego, gdzie lekarz zakwalifikuje Ciebie do oddawania krwi lub jej składników, albo wyjaśni dlaczego dziś nie możesz oddać krwi. Jeśli masz jakiekolwiek wątpliwości, zawsze pytaj lekarza lub pielęgniarkę w centrum: to najlepszy i najpewniejszy sposób uzyskania fachowych i wyczerpujących informacji na dany temat.
  4. Po wyjściu od lekarza usiądź w poczekalni. Powinien tam być umieszczony dozownik z wodą z którego możesz skorzystać.
  5. Przed oddawaniem krwi wybierz rękę, z której chcesz oddawać krew, umyj ją specjalnym płynem i usiądź wygodnie na fotelu w sali pobrań. Zostanie założone wkłucie, a krew samoczynnie zacznie napełniać pojemnik. Pamiętaj: podczas donacji używany jest tylko jednorazowy sprzęt. Zanim minie 10 minut oddasz jedną jednostkę krwi (450ml). Oddawanie składników krwi różni się czasem i technicznym sposobem pobierania.
  6. Po oddaniu wypocznij jeszcze przez około 10-15 minut. W rejestracji odbierz czekolady, które mają uzupełnić ubytek energetyczny. Możesz w niej też otrzymać zaświadczenie zwalniające w dniu oddania krwi z pracy lub szkoły, a także zwrot kosztów podróży. Cały proces oddawania krwi pełnej trwa zwykle mniej niż jedną godzinę.

PO ODDANIU KRWI

  1. Po oddaniu krwi zastosuj się do poleceń personelu. Tak jak wspomniane zostało wyżej odpocznij kilkanaście minut w punkcie, zjedz czekoladę, wypij sok.
  2. Skorzystaj jeżeli potrzebujesz z dnia wolnego, jaki przysługuje Ci w dniu oddania krwi.
  3. Unikaj nadmiernego obciążenia ręki, z której pobrano krew.
  4. Jedz regularnie posiłki; pamiętaj, aby dieta była bogatsza w węglowodany tego dnia.
  5. Dużo odpoczywaj: pamiętaj, że nie jesteś maszyną, oddanie krwi jest obciążeniem dla Twojego organizmu. Co prawda każdy organizm może reagować inaczej. Jedna osoba nie odczuwa zmęczenia inna odwrotnie.
  6. Unikaj szybkiej zmiany pozycji z leżącej na stojącą.
  7. Staraj się nie wykonywać obciążających prac domowych. Unikaj wysiłku fizycznego.

Kto nie może oddać krwi?

DYSKWALIFIKACJA STAŁA

BEZWZGLĘDNE PRZECIWWSKAZANIA DO ODDAWANIA KRWI

  • choroby układu krążenia aktualne lub przebyte:

(wady serca – poza wadami wrodzonymi całkowicie wyleczonymi, choroba niedokrwienna mięśnia sercowego, stan po zawale, niewydolność krążenia, miażdżyca znacznego stopnia, choroby pochodzenia naczyniowo-mózgowego – np. stan po udarze mózgu).

  • poważne choroby układu pokarmowego (w tym schorzenia wątroby), oddechowego, moczowego, nerwowego (szczególnie padaczka, nawracające choroby psychiczne, organiczne schorzenia układu nerwowego oraz przewlekłe choroby OUN – ośrodkowego układu nerwowego)
  • poważne choroby skóry (w tym łuszczyca)
  • choroby krwi i układu krwiotwórczego, zaburzenia krzepnięcia w wywiadzie
  • choroby metaboliczne i układu endokrynnego np. cukrzyca, choroby tarczycy, nadnerczy itp.
  • choroby układowe np. kolagenozy
  • nowotwory złośliwe
  • choroby zakaźne:

(WZW typu B, WZW typu C, wirusowe zapalenie wątroby w wywiadzie, żółtaczka pokarmowa i każda żółtaczka o niejasnej etiologii, babeszjoza, kala Azar (leiszmanioza trzewna), trypanosoma Crusi – gorączka Chagasa, promienica, tularemia, HLTV I/II – retrowirus uważany m.in. za czynnik wywołujący białaczkę/chłoniaka z komórek T u dorosłych – występuje endemicznie w południowej Japonii i basenie Morza Karaibskiego).

  • nosicielstwo wirusa HIV oraz zespół nabytego upośledzenia odporności (AIDS)
  • przebywanie na obszarach endemicznego występowania malarii nieprzerwanie przez 6 miesięcy jeżeli wynik badań w kierunku malarii przeprowadzonych 4 miesiące po powrocie jest dodatni
  • przynależność do grup, które ze względu na swoje zachowania seksualne są szczególnie narażone na zakażenia poważnymi chorobami, mogącymi przenosić się drogą krwi w tym:

(narkomani, osoby uprawiające prostytucję, osoby często zmieniające partnerów seksualnych)

  • osoby mające partnerów seksualnych z wyżej wymienionych grup
  • lekozależność, alkoholizm
  • choroba Creutzfelda-Jakoba u osoby lub w rodzinie
  • kiła
  • przebycie przeszczepu rogówki, opony twardej, leczenie w latach 1958-1986 hormonem wzrostu uzyskanym z ludzkich przysadek
  • leczenie bezpłodności w latach 1965-1985 zastrzykami hormonów
  • przebywanie o okresie od 01.01.1980 r. do 31.12.1996 r. łącznie przez 6 m-cy lub dłużej w Wielkiej Brytanii, Francji, Irlandii
  • transfuzje krwi lub jej składników wykonane na terenie Wielkiej Brytanii, Francji, Irlandii po 01.01.1980 r.
  • zaburzenia psychiczne i zaburzenia zachowania spowodowane używaniem substancji psychotropowych
  • każdy przypadek stosowania domięśniowo lub dożylnie leków, które nie zostały przepisane przez lekarza

DYSKWALIFIKACJA CZASOWA

  • okres miesiączkowania i do 3 dni po zakończeniu
  • 7 dni po zabiegu usunięcia zęba, leczeniu przewodowym i innych drobnych zabiegach chirurgicznych
  • do następnego dnia po leczeniu zęba i wizycie u higienistki stomatologicznej
  • 6 miesięcy w przypadku większych operacji i innych zabiegów medycznych wykonywanych sprzętem wielokrotnego użytku i przebiegających z naruszeniem skóry lub błon śluzowych
  • 6 miesięcy po wykonaniu tatuażu, akupunktury, zakładaniu kolczyków, itp.
  • 6 miesięcy od zabiegu endoskopii, gastroskopii (wziernikowanie żołądka), bronchoskopii (wziernikowanie drzewa oskrzelowego), rektoskopii (wziernikowanie odbytu), kolonoskopii
  • czas do pełnego wyleczenia w przypadku ostrych chorób: (np.: układu pokarmowego, moczowego, oddechowego)
  • okres, gdy wartość ciśnienia tętniczego nie mieści się w granicach 90/60 180/100 mm Hg
  • 2 lata po wyleczeniu gruźlicy i otrzymaniu od lekarza ftyzjatry zaświadczenia o wyleczeniu
  • choroby zapalne i uczuleniowe skóry, ostre stany uczuleniowe i okres odczulania, zaostrzenie przewlekłej choroby alergicznej
  • 1 rok od zakończenia leczenia na rzeżączkę
  • 6 miesięcy od powrotu z krajów o wysokiej zachorowalności na AIDS (Afryka Środkowa i Zachodnia, Tajlandia)
  • Wystąpienie objawów sugerujących chorobę AIDS takich jak:

(przewlekłe powiększenie węzłów chłonnych – zwłaszcza szyjnych, karkowych, nadobojczykowych i pachowych, nocne poty gorączka o niewyjaśnionej przyczynie niewyjaśniona utrata wagi ciała, przewlekła biegunka)

  • nietypowe zmiany skórne powodują dyskwalifikację do czasu wyjaśnienia ich przyczyny
  • 6 miesięcy od powrotu z rejonów, gdzie endemicznie występują choroby tropikalne jeśli nie wystąpiły w tym okresie objawy choroby (osoby powracające z terenów zagrożonych: cholerą, żółtą febrą, chorobą Chagasa)
  • 12 miesięcy od powrotu z rejonów, gdzie endemicznie występuje malaria, jeśli nie wystąpiły w tym okresie objawy choroby (4 miesiące pod warunkiem negatywnych wyników badań wykonanych metodami immunologicznymi lub biologii molekularnej)
  • przebywanie co najmniej 24 godziny na terenach, na których stwierdzono przypadki występowania chorób przenoszonych drogą przetoczenia krwi:

(Wirus Zachodniego Nilu – odroczenie: 28 dni od powrotu, 120 dni po przechorowaniu, Malaria – dyskwalifikacja na okres 12 miesięcy od powrotu, Gorączka denga – dyskwalifikacja na okres 28 dni od powrotu. Po przechorowaniu gorączki denga – w postaci klasycznej odroczenie na 6 m-ce, Gorączka Chikunguna – odroczenie na 28 dni od powrotu, Wirus ZIKA – odroczenie: 28 dni od powrotu, 120 dni po przechorowaniu)

  • przebywanie na obszarach endemicznego występowania malarii nieprzerwanie przez 6 miesięcy dyskwalifikuje dawcę. Warunkiem zakwalifikowania jest uzyskanie negatywnych wyników badań wykonanych metodami immunologicznymi lub biologii molekularnej; badania muszą być wykonane nie wcześniej niż 4. miesiące po powrocie z terenów endemicznego występowania
  • 2 lata od potwierdzonego wyleczenia Brucelozy i gorączki Q
  • po zakończeniu leczenia i braku objawów malarii (pod warunkiem, że badania immunologiczne lub metodami biologii molekularnej dają wyniki negatywne)
  • 2 lata po przebyciu gorączki reumatycznej, jeśli nie wystąpiła przewlekła choroba serca
  • 2 lata od potwierdzonego wyleczenia zapalenia szpiku
  • 5 lat od całkowitego wyleczenia kłębuszkowego zapalenia nerek
  • 6 miesięcy od całkowitego wyleczenia z toksoplazmozy
  • 6 miesięcy od wyleczenia mononukleozy zakaźnej
  • 120 dni od dnia wyleczenia zakażenia wirusem zachodniego Nilu.
  • ciąża
  • 6 miesięcy po porodzie lub po zakończeniu ciąży
  • 6 miesięcy po przetoczeniu krwi i jej składników
  • 6 miesięcy po przeszczepie ludzkich komórek i tkanek
  • co najmniej 2 tygodnie po przebyciu choroby zakaźnej i uzyskaniu prawidłowych wyników badań klinicznych i laboratoryjnych
  • 2 tygodnie po przebyciu grypy, zakażenia grypopochodnego i gorączce powyżej 38oC
  • 2 tygodnie po zaprzestaniu przyjmowania antybiotyków
  • kontakt z chorobami zakaźnymi dyskwalifikuje na czas równy inkubacji danej choroby (zwykle 4 tygodnie)
  • bliski kontakt w warunkach domowych z chorym na wirusowe zapalenie wątroby dyskwalifikuje na okres 6 miesięcy
  • okres pozbawienia wolności i 6 miesięcy po odbytej karze więzienia
  • Po szczepieniach:

(4 tygodnie od szczepienia szczepionkami z osłabionymi bakteriami i wirusami przeciw BCG, odrze, różyczce, żółtej febrze, nagminnemu zapaleniu ślinianek przyusznych, nagminnemu porażeniu dziecięcemu, durowi brzusznemu, cholerze, 48 godzin od szczepienia szczepionkami z zabitymi bakteriami, riketsjami, wirusami przeciw cholerze, durowi brzusznemu, krztuścowi, durowi plamistemu, porażeniu dziecięcemu, 48 godzin od szczepienia przeciwko wirusowemu zapaleniu wątroby typu A lub B (bez kontaktu z chorobą), 3 miesiące po biernym uodparnianiu surowicami odzwierzęcymi, 48 godzin od przyjęcia anatoksyny błonicowej i tężcowej, 48 godzin od przyjęcia szczepionki przeciw wściekliźnie i kleszczowemu zapaleniu mózgu, a 1 rok od kontaktu z tymi chorobami)

  • Okres przyjmowania leków z wyjątkiem witamin, doustnych leków antykoncepcyjnych oraz leków hormonalnych stosowanych w okresie menopauzy, w przypadku innych leków należy uzyskać zgodę lekarza (np. zażywanie aspiryny dyskwalifikuje przez 3 dni od ostatniego zażycia).

INFORMACJA O CHOROBACH ZAKAŹNYCH DLA KRWIODAWCÓW

Twoja krew zostanie zbadana, aby stwierdzić, czy nie jesteś zakażony/a kiłą, AIDS, żółtaczką zakaźną B lub C. Jeśli test wypadnie dodatnio, nie zostanie przetoczona. Jednak przy każdej infekcji pomiędzy momentem zakażenia i chwilą, gdy staje się możliwe wykrycie go drogą badań laboratoryjnych, upływa pewien czas. W tym okresie w żadnym wypadku nie wolno oddawać krwi, ponieważ może być źródłem zakażenia, chociaż testy laboratoryjne są jeszcze ujemne. Nie oddawaj więc krwi, jeżeli przez ryzykowne kontakty lub zachowania naraziłeś/aś się na niebezpieczeństwo.

Ryzyko stwarzają:

  1. Wcześniej lub aktualnie stosowane narkotyki w postaci zastrzyków.
  2. Kontakty seksualne z osobami stosującymi narkotyki w postaci zastrzyków.
  3. Kontakty seksualne z wieloma partnerkami/partnerami.
  4. Kontakty seksualne z partnerem/partnerką, których znasz od niedawna.
  5. Kontakty seksualne w celu zarobkowym.
  6. Kontakty seksualne z osobami, u których testy w kierunku AIDS, kiły lub żółtaczki zakaźnej B lub C wypadły dodatnio.

Zdajemy sobie sprawę, że zadając te pytania wkraczamy w Twoją sferę prywatną. Jednak niewielkie ryzyko przeniesienia zakażenia drogą krwi można dalej zmniejszyć jedynie wtedy, gdy będąc dawcą dokładnie przemyślisz opisane tu sytuacje i skrupulatnie odpowiesz na postawione pytania. Twoje dane będą traktowane poufnie. Przy pozytywnych wynikach badań (wskazujących na infekcję) zostaniesz o tym poinformowany/a przez lekarza.

Liczymy na Twoją uczciwość i prawdomówność. 

Kwestionariusz osobowy